Column: Kennis
Het varen en het onderhouden van een stoominstallatie van honderdzeven jaar oud vergt best wel een hoop vakkennis, al zeg ik het zelf. Ik kwam in 1978 aan boord van de Furie als man van zeventien. Man ja, want het was natuurlijk wel stoer dat je op een sleepboot zat.
Zo kwam ik uiteindelijk op de stookplaat terecht waar aanvang werd gemaakt met het bikken van ketelsteen in de stoomketel. Dat heeft zeker negen maanden op de zaterdagen gekost voordat de ketelkeuring gereed was door het Stoomwezen. Daarop volgend, het leren opstoken en stoken met de stoomturbines aangedreven oliebranders en ervoor zorgen dat er voldoende water in de stoomketel zat. Alles door de heren machinisten talloze keren uitgelegd en voorgedaan.
Bij voldoende opgedane kennis en kunde volgde de verhuizing naar de machinekamer. Ook daar gaan jaren inzitten voordat je eindelijk aan de manoeuvreerstand van de stoommachine mag staan. Het omgaan en bedienen van hulpwerktuigen moet als eerste onder de knie gekregen worden. Alles onder toezicht van de machinisten.
Hoe leuk is het dan om al die opgedane kennis nu door te geven aan de jongere generaties die ook op de stookplaat beginnen en ze te zien doorgroeien naar de machinekamer. Uiteindelijk hebben we een gezonde ploeg stokers en machinisten die allen weten hoe met deze, compleet handbediende, stoominstallatie om te gaan.
Handbediend is tegenwoordig een uitstervend woord in de wereld van automatisering. Dat maakt het vak van stoommachinist op een oude sleepboot nou juist zo leuk. Het onderhoud van de stoomketel, hulpwerktuigen en stoommachine vergt veel tijd en vakkennis. Ook hier geven we die kennis door, welke niet meer op school geleerd wordt. Met name is er veel oog voor de veiligheid. Stoom is een zeer heet medium en gevaarlijk als hier niet goed mee wordt omgegaan.
Jan Peute
Machinist S.S. Furie